1) Now then are come to the king's high hall the foreknowing twain, Fenja and Menja; in bondage by Frodi, Fridleif's son, these sisters mighty as slaves are held. | (1) Nú eru komnar til konungs húsa, framvísar tvær, Fenja ok Menja, þær ro at Fróða Friðleifssonar máttkar meyjar at mani hafðar. |
(2) To moil at the mill the maids were bid, to turn the grey stone as their task was set; lag in their toil he would let them never, the slaves' song he unceasing would hear. | (2) Þær at lúðri leiddar váru ok grjóts gréa gangs of beiddu; hét hann hvárigri hvílð né ynði, áðr hann heyrði hljóm ambátta. |
(3) The chained ones churning ay chanted their song: "Let us right the mill and raise the millstones." He gave them no rest, to grind on bade them | (3) Þær þyt þulu þögnhorfinnar; "leggjum lúðra, léttum steinum." Bað hann enn meyjar, at þær mala skyldu. |
(4) They sang as they swung the swift-wheeling stone, till of Frodi's maids most fell asleep. Then Menja quoth, at the quern standing: | (4) Sungu ok slungu snúðga-steini, svá at Fróða man flest sofnaði; þá kvað þat Menja, var til meldrs komin: |
(5) "Gold and good hap we grind for Frodi, a hoard of wealth on the wishing-mill; he shall sit on gold, he shall sleep on down, he shall wake to joy; well had we ground then! | (5) "Auð mölum Fróða, mölum alsælan, mölum fjölð féar á feginslúðri; siti hann á auði, sofi hann á dúni, vaki hann at vilja; þá er vel malit. |
(6) Here shall no one harm his neighbor, nor bale-thoughts brew for others' bane, nor swing sharp sword to smite a blow, though his brother's banesman bound he should find." | (6) Hér skyli engi öðrum granda, til böls búa né til bana orka, né höggva því hvössu sverði, þó at bana bróður bundinn finni." |
(7) This word first then fell from his lips: "Sleep shall ye not more than cock in summer, or longer than I a lay may sing." | (7) En hann kvað ekki orð it fyrra: "Sofið eigi meir en of sal gaukar, eða lengr en svá ljóð eitt kveðak." |
(8) Menja said: "A fool wert, Frodi, and frenzied of mind, the time thou, men's friend, us maidens did buy; for strength did you choose us, and sturdy looks, but you didn't reck of what race we sprang." | (8) "Var-at-tu, Fróði fullspakr of þik, málvinr manna, er þú man keyptir; kaustu at afli ok at álitum, en at ætterni ekki spurðir. |
(9) "Hardy was Hrungnir, but his sire even more; more thews than they old Thjatsi had. Ithi and Aurnir are of our kin: are we both born to brothers of jotuns!" | (9) Harðr var Hrungnir ok hans faðir, þó var Þjazi þeim öflgari, Iði ok Aurnir, okkrir niðjar, brSðr bergrisa, þeim erum bornar. |
(10) "Scarce had Grotti come out of grey mountain, from out of the earth the iron-hard slab, nor had mountain-maids now to turn the mill-stone, if we had not first found it below." | (10) KSmi-a Grótti ór gréa fjalli, né sá inn harði hallr ór jörðu, né mSli svá mær bergrisa, ef vissim vit vætr til hennar |
(11) "Winters nine we grew beneath the ground; under the mountains, we mighty playmates did strive to do great deeds of strength: boulders we budged from their bases. | (11) Vér vetr níu várum leikur öflgar alnar fyr jörð neðan, stóðu meyjar at meginverkum, fSrðum sjalfar setberg ór stað. |
(12) "Rocks we rolled out of jotun's realm: the fields below with their fall did shake; we hurled from the heights the heavy quernstone, the swift-rolling slab, so that men might seize it." | (12) Veltum grjóti of garð risa, svá at fold fyrir fór skjalfandi; svá slöngðum vit snúðga-steini, höfga-halli, at halir tóku. |
(13) "But since then we to Sweden fared, we foreknowing twain, and fought among men; byrnies we broke, and bucklers shattered, we won our way through warriors' ranks." | (13) En vit síðan á Svíþjóðu framvísar tvær í folk stigum, beiddum björnu, en brutum skjöldu, gengum í gögnum gráserkjat lið. |
(14) "One king we overthrew, enthroned the other. To good Guthorm we granted victory; stern was the struggle ere Knui was struck." | (14) Steypðum stilli, studdum annan, veittum góðum Gotþormi lið; var-a kyrrseta, áðr Knúi felli. |
(15) "A full year thus we fared among men; our name was known among noble heroes. Through linden shields sharp spears we hurled, drew blood from wounds, and blades reddened." | (15) Fram heldum því þau misseri, at vit at köppum kenndar várum, þar sorðum vit skörpum geirum blóð ór benjum ok brand ruðum. |
(16) Now we are come to the king's high hall, without mercy made to turn the mill; mud soils our feet, frost cuts our bones; at the peace-quern we drudge: dreary is it here." | (16) Nú erum komnar til konungs húsa miskunnlausar ok at mani hafðar; aurr etr iljar, en ofan kulði; drögum dolgs sjötul, daprt er at Fróða. |
(17) "The stone now let stand, my stint is done; I have ground my share, grant me a rest." Fenja said: "The stone must not stand, our stint is not done, before to Frodi his fill we ground." | (17) Hendr skulu hvílask, hallr standa mun, malit hefi ek fyr mik; mitt of leiti; nú mun-a höndum hvílð vel gefa, áðr fullmalit Fróða þykki. |
(18) "Our hands shall hold the hard spearshafts, weapons gory: Awake Frodi! Awake Frodi!, if listen thou wilt to our olden songs, to our ancient lore." | (18) Hendr skulu höndla harðar trjónur, vápn valdreyrug, vaki þú Fróði, vaki þú Fróði, ef þú hlýða vill söngum okkrum ok sögnum fornum. |
(19) "My eye sees fire east of the castle battle cries ring out, beacons are kindled! Hosts of foemen hither will wend to burn down the hall over thy head." | (19) Eld sé ek brenna fyr austan borg, vígspjöll vaka, þat mun viti kallaðr, mun herr koma hinig af bragði ok brenna bS fyr buðlungi. |
(20) "No longer thou Leire shall hold, have rings of red gold, nor the mill of riches. Harder the handle, let us hold sister; our hands are not warm yet with warriors' blood." | (20) Mun-at þú halda Hleiðrar stóli, rauðum hringum né regingrjóti, tökum á möndli mær, skarpara, erum-a varmar í valdreyra. |
(21) "My father's daughter doughtily ground, for the death of hosts did she foresee; even now the strong booms burst from the quern, the stanch iron stays -- yet more strongly grind!" | (21) Mól míns föður mær rammliga, því at hon feigð fira fjölmargra sá; stukku stórar steðr frá lúðri járni varðar, mölum enn framar. |
(22) Menja said: "Yet more swiftly grind: the son of Yrsa Frodi's blood wil crave for the bane of Halfdan -- he Hrolf is hight and is to her both son and brother as both of us know." | (22) Mölum enn framar. Mun Yrsu sonr, niðr Halfdanar, hefna Fróða; sá mun hennar heitinn verða burr ok bróðir, vitum báðar þat." |
(23) The mighty maidens, they ground amain, strained their young limbs of giant strength; the shaft tree quivered, the quern toppled over, the heavy slab burst asunder." | (23) Mólu meyjar, megins kostuðu, váru ungar í jötunmóði, skulfu skaptré, skauzk lúðr ofan, hraut inn höfgi hallr sundr í tvau. |
(24) Quoth the mighty maiden of the mountain giants: "Ground have we Frodi, now fain would cease. We have toiled enough at turning the mill!" | (24) En bergrisa brúðr orð of kvað: "Malit höfum, Fróði, sem munum hætta, hafa fullstaðit fljóð at meldri." |
| |